Τι αναδεικνύεται μέσα από τη διαδικασία της Συστημικής Αναπαράστασης

Στη Συστημική Αναπαράσταση, αυτό που αποκαλύπτεται δεν είναι ένα προκαθορισμένο νόημα, αλλά οι σχέσεις που σχηματίζονται τη στιγμή της διαδικασίας. Καθώς το σύστημα αποκτά μορφή στον χώρο, αναδύονται στοιχεία που συνήθως παραμένουν σιωπηλά: η θέση κάθε μέλους σε σχέση με τα υπόλοιπα, οι αποστάσεις που δημιουργούνται, οι κατευθύνσεις προς τις οποίες στρέφεται η προσοχή, καθώς και οι κινήσεις που εμφανίζονται χωρίς καθοδήγηση.

Μέσα από αυτή τη ζωντανή εικόνα μπορεί να διαφανεί η συνοχή ή η ασυμμετρία ενός συστήματος, η παρουσία δεσμών ή αποστάσεων, καθώς και μοτίβα που υποδηλώνουν τρόπους με τους οποίους το σύνολο προσπαθεί να ισορροπήσει. Η διαδικασία δεν επιδιώκει ερμηνεία ή αξιολόγηση· περιορίζεται στο να φανερώσει αυτό που ήδη λειτουργεί μέσα στο σύστημα.

Η αναπαράσταση λειτουργεί σαν ένας καθρέφτης που αποτυπώνει τις δυναμικές της στιγμής: αυτό που κινείται προς κάτι, αυτό που απομακρύνεται, αυτό που παραμένει σταθερό. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα να γίνει ορατή μια πραγματικότητα που συχνά δεν ήταν συνειδητή, όχι ως συμπέρασμα, αλλά ως άμεση εμπειρία.

Η φαινομενολογική στάση

Η φαινομενολογική στάση αποτελεί το θεμέλιο της Συστημικής Αναπαράστασης. Πρόκειται για έναν τρόπο προσέγγισης που αφήνει στην άκρη προκατασκευασμένες ιδέες, ερμηνείες ή προσδοκίες, ώστε να δοθεί χώρος σε αυτό που εμφανίζεται τη στιγμή της διαδικασίας. Αντί ο συντονιστής ή ο συμμετέχων να προσπαθούν να εξηγήσουν ή να κατευθύνουν, επιτρέπουν στο σύστημα να εκδηλώσει μόνο του τη δική του κίνηση.

Η στάση αυτή καλεί σε παρατήρηση χωρίς βιασύνη, χωρίς κρίση και χωρίς πρόθεση να διορθωθεί κάτι. Το ενδιαφέρον στρέφεται στα φαινόμενα όπως αυτά παρουσιάζονται: στις θέσεις, στις κινήσεις, στις αποστάσεις και στις αλλαγές που προκύπτουν φυσικά στον χώρο. Ό,τι αναδύεται θεωρείται αξιόλογο από μόνο του, χωρίς ανάγκη να ενταχθεί αμέσως σε μια εξήγηση.

Με αυτόν τον τρόπο, η φαινομενολογική στάση δημιουργεί ένα πλαίσιο όπου μπορεί να φανεί η εσωτερική τάξη του συστήματος. Είναι μια στάση προσοχής και σεβασμού, που επιτρέπει στην πραγματικότητα του συστήματος να μιλήσει μέσα από τη δική του γλώσσα — τη γλώσσα της εμπειρίας.